Gelişimsel Kalça Yetmezliği

Prof. Dr. Kubilay Beng
Gelişimsel Kalça Yetmezliği (GKD) | Tanı ve Tedavi Yöntemleri

Gelişimsel kalça displazisi (GKD), bebeklerin kalça ekleminin gelişiminde farklılıklar ile ortaya çıkan, erken tanı ve tedavi gerektiren önemli bir ortopedik durumdur. GKD, yalnızca çıkık değil; kalça yuvası gelişiminin yetersiz olduğu ya da kısmi çıkığın (subluksasyon) bulunduğu durumları da kapsar.

İçindekiler

Gelişimsel Kalça Yetmezliği (GKD) Nedir?

GKD, uyluk kemiği (femur) başının leğen kemiğindeki yuvaya tam oturmaması veya yuvanın yeterince gelişmemesiyle ortaya çıkar. Kalça eklemi normal gelişimini sürdüremez, bu da ileride yürüme ve duruş bozukluklarına yol açabilir.

Gelişimsel Kalça Yetmezliği’nin Risk Faktörleri

Genetik ve Gebelikle İlgili Faktörler

  • Ailede kalça çıkığı/GKD öyküsü
  • Kız bebeklerde daha sık görülmesi
  • İlk bebek olma durumu
  • Amniyon sıvısının azlığı
  • Makat gelişi

Çevresel ve Alışkanlık Temelli Faktörler

  • Sıkı kundaklama alışkanlıkları
  • Kalça hareketine izin vermeyen dar kıyafetler
  • Bebeği ayaklarından tutarak kaldırmak

Gelişimsel Kalça Yetmezliğinde Erken Tanı Neden Önemlidir?

İlk 6 ayda tespit edilen GKD, genellikle ameliyatsız olarak tedavi edilebilir (Pavlik bandajı vb.). Geç tanı konulursa cerrahi müdahale gerekebilir. Bu nedenle bebek 1 aylıkken kalça ultrasonu yapılmalıdır.

Gelişimsel Kalça Yetmezliği (GKD) Tanısı Nasıl Konur?

Risk faktörü olan bebeklerde detaylı fizik muayene yapılmalı, ultrason ve gerekirse röntgen ile değerlendirme sağlanmalıdır. Erken tanı, tedavi başarısında belirleyicidir.

Gelişimsel Kalça Yetmezliğinde Fizik Muayene ve Klinik Değerlendirme

Muayenede kalça abduksiyon kısıtlılığı, bacaklar arasında uzunluk/asimetri, deri kıvrımı asimetrisi değerlendirilir. Yenidoğanda Ortolani ve Barlow testleri klinik şüphe için kullanılır.

Görüntüleme Yöntemleri

İlk 4–6 ayda kalça ultrasonu (Graf yöntemi) tercih edilir. Kemikleşme arttıktan sonra ön-arka pelvis grafisi ile asetabular örtünme ve femur başı konumu değerlendirilir.

Gelişimsel Kalça Yetmezliğinde Tedavi Yöntemleri

Erken dönemde Pavlik bandajı/abduksiyon ortezleri ile başarı yüksektir. Daha ileri vakalarda kapalı redüksiyon ve alçılama, gerekli durumlarda açık redüksiyon ve/veya kemik-yumuşak doku düzeltmeleri uygulanabilir.